Traditions

          Շատ ու շատ բնակավայրերի, եկեղեցիների նման,  Հրազդանի թաղամաս Մաքրավանք գկուղի համանուն եկեղեցու շուրջ ևս հյուսվել է ժողովրդական ավանդություն:  Ըստ այդ ավանդության, բռնակալ շահերից մեկը նվաճելով Մաքրավանքի տարածքը, ցանկանում է եկեղեցին քանդել և նրա քարերով Հրազդան գետի վրա կամուրջ կառուցել: Սակայն, ժողովուրդը ապստամբում է և...

          Սասունում  մի հետաքրքիր ավանդություն է հյուսվել Արագածի և Մասիսի մասին։
        Մասիսն  ու Արագածը շատ սիրով քույրեր էին, սակայն գժտվում են։ Քույրերին  փորձում է հաշտեցնել Մարութա լեռը։ Սակայն նրան չի հաջողվում դա անել։ Մարութան թողնում հեռանում է և անիծում, որ  Մասին  ու Արագածը իրարից բաժանվեն և երբեք միմյանց...

           Պատմական անցյալում Սևանա լճի անունը բազմիցս, փոխվել Է՝ Գեղամա ծով, Գեղարքունի, Գյոկչա, Գոկչա, Դարյա-Շիրին, Քուքչա-Դարյա, Քուքչա-Թենգիզ։ Սրանցից յուրաքանչյուրի հետ լեգենդներ են կապված։ Այսպես՝ իբր, Վանի հայերը վերաբնակվեցին Սևանի ափերին, կարծելով, որ սա Էլ մի այնպիսի լիճ է ինչպիսին Վանա լիճը։ Սակայն դաժան...

Ժամանակին թուրքերը հարձակվում են Գեղամ թագավորի վրա: Շատ քիչ զինվորներ ունենալով, նա այս խաչքարերի ցրա զինվորի շորեր է հագցնել տալի և ինքը փոքրիկ խմբով կանգնում է այդ քարերի առաջ: Այս որ տեսնում են թուրքերը կարծում են, թե բոլորը զորք է և փախուստի են դիմում: Գեղամ թագավորն իր փոքրի խմբով ընկնում է նրանց հետևից և բոլորին կոտորում:

Վարպետ Մոմկը սիրահարվում է Սյունյաց իշխանի գեղեցիկ աղջկան: Աղջիկն էլ հավանում է Մոմիկին: Իմանալով այդ մասին,  Սյունյաց իշխանը կանչում է Մոմիկին և ասում. «Աղջկաս կտամ քեզ, եթե երեք տարում մի նոր գեղեցիկ վանք շինես ինձ համար»: Երիտասարդ վերպետը ընդունում է իշխանի պայմանը և անցնում գործի:

Ապառաժներից քարեր կտրելով ու տաշելով քիչ է...

          Հայոց աշխարհի անքակտելի հատվածի՝ Արցախի անվան վերաբերյալ կա մի հետաքրքիր ավանդություն...

          Հայկ Նահապետին իմաց են տալիս, թե այս կողմերում հողը չի դիմանում զանքերին: Ամենափոքրիկ անձչրից հողի վերին շերտը պոկվում է և հասուն արտերը ցեխակոլոլ դարձնում:

         Հայկ Նահապետն իր որդուն՝ Արամանյակին, ուղարկում...